Stichting HoutrookVrij schreef staatssecretaris Chris Jansen een brief over de onjuiste en misleidende informatie in de reclame voor houtkachels door de Nederlandse Haarden en Kachelbranche (NHK) en individuele kachelbedrijven. Zij misleiden mensen om EcoDesign kachels te kopen. Ook brengen zij ten onrechte de campagne ‘Eerlijk over houtstook’ in diskrediet. Dit zorgt voor polarisatie in de maatschappij omdat stokers en gemeenten de klachten van omwonenden hierdoor niet serieus nemen.
RCC: EcoDesign benoemen als ‘duurzaam, verantwoord zonder overlast’ misleidt
Op de NHK website, in een brief aan gemeenten, in kranten en op vele verkoopwebsites worden EcoDesign kachels voortdurend aangeprezen als ‘duurzaam of milieuvriendelijk, verantwoord en zonder significante overlast’. Dat is al minimaal 21 keer veroordeeld door de Reclame Code Commissie (RCC). De RCC heeft de NHK afgelopen jaar een voorlichtingsbijeenkomst gegeven over de Nederlandse Reclame Code en over misleiding. Dus ‘niet weten’ is hier niet de oorzaak.
Misleiding met foute cijfers, zogenaamd afkomstig van kennisinstituut
De NHK ontkent bijvoorbeeld dat 23% van het uitgestoten PM2,5 fijnstof afkomstig is van houtkachels en haarden, zoals het RIVM aangeeft en de NHK komt met alternatieve waarden. De NHK maar ook Nordic Fire stellen dat de uitstoot van EcoDesign pellet- en houtkachels gelijk is aan die van elektrische auto’s en verbinden daar ten onrechte de naam van Milieu Centraal aan, zie infographic:
Houtkachel – ook EcoDesign – juist erg schadelijk en nog erg onderschat
Houtkachels en haarden zijn in woonwijken verreweg de grootste bron van het PM2,5 fijnstof. Door de hoge piekbelasting bij de bron is dat hoger dan het landelijk cijfer van 23%. Bovendien bevat PM2,5 uit houtrook het meest schadelijke roet, zeer veel ultrafijnstof en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK).
In het Schone Lucht Akkoord – waarmee de overheid de luchtkwaliteit in kaart brengt en wil verbeteren – wordt houtstook nog erg onderschat. Het gaat om:
- Verouderde lage sterftecijfers voor PM2,5;
- Niet toekennen van secundair PM2,5 aan houtstook dat door chemische reacties in de lucht wordt gevormd;
- Niet meewegen dat PM2,5 het meest schadelijke roet, zeer veel ultrafijnstof en PAK bevat;
- Sterk onderschatte PAK norm;
- Niet opnemen van het bewijs van de schadelijkheid van houtstook volgens de WHO, de International Society for Environmental Epidemiology (ISEE), de European Respiratory Society (ERS) en de European Environmental Agency (EEA);
- Ontbreken van ziektebeelden door PM2,5, wel aangegeven door de WHO, ISEE en ERS;
- Ontbreken van toegenomen houtgebruik door de hoge gasprijs bij de emissieregistratie;
- Toename van code geel (stoken mag) na de stookwijzerherziening.
EcoDesign houtkachels produceren 16.800 keer meer PM2,5 fijnstof/m3 dan de gemiddelde dagwaarde van de WHO, gemeten volgens de Noorse testmethode. De EcoDesign test meet 7 keer minder omdat het fijnstof niet wordt meegerekend dat ontstaat bij aansteken, bijvullen en uitdoven van het vuur en het fijnstof dat pas later condenseert. Ook meet de EcoDesign test met heel weinig oven gedroogd en ontschorst hout, onder gekunstelde lab omstandigheden.
EcoDesign houtkachels stoten echt niet evenveel PM2,5 uit als elektrische auto’s maar 750 keer meer dan een vrachtwagen uit 2014. Vergeleken met schonere elektrische auto’s dus nog heel veel meer.
EcoDesign kachels stoten bovendien – voor dezelfde warmte – ook 2 keer zoveel CO2 uit als een Cv-ketel op gas en 3.100 keer meer PM2,5.
Advies aan de staatssecretaris
We vroegen de staatssecretaris om de campagne ‘Eerlijk over houtstook’ snel voort te zetten. We verzochten hem om een daad te stellen tegen de misleidende reclame van de kachelbranche en om burgers erover te informeren en te beschermen. In tegenstelling tot de tabaksindustrie loopt hier niet alleen de stoker gezondheidsrisico’s maar de hele woonwijk. Daarom adviseerden we om houtstook snel uit te faseren. Veel milieu- en gezondheidsinstanties roepen daar ook toe op en de EU biedt daarvoor de mogelijkheden.
Antwoord van de staatssecretaris en het ministerie
Gemeenten hebben inmiddels de mogelijkheden om houtstook uit te faseren. In de maatschappij en de landelijk politiek wordt er te verschillend gedacht om een landelijk houtstookverbod in te voeren. We werden bedankt voor onze inzet voor meer schone lucht. Bij EenVandaag gaf staatssecretaris aan de campagne ‘Eerlijk over houtstook’ te willen voortzetten.
Lees hier onze brief aan de staatssecretaris en hier voor het antwoord. Voor de 750 keer hogere PM2,5 uitstoot van een EcoDesign houtkachel vergeleken met een vrachtwagens uit 2014 en de 3.100 keer hogere PM2,5 uitstoot vergeleken met de Cv-ketel op gas, kijk hier op bladzij 7. Voor het financieren en voortzetten van de campagne ‘Eerlijk over houtstook’ klik hier.
