Staatssecretaris Stientje van Veldhoven stuurde vandaag een brief aan de Tweede Kamer over ‘houtrook van particuliere kachels’.
Zij zet in de brief uiteen dat maar liefst de helft van de mensen aangeeft weleens last te hebben van houtrook en 10% van de bevolking een stookverbod wil. Ook geeft het RIVM aan dat fijnstof uit houtrook even schadelijk is als uit andere bronnen, zoals verkeer. Volgens het RIVM is het daarom raadzaam om emissies van verbranding, van welke bron dan ook, te beperken, aldus de staatssecretaris.
Daar komt natuurlijk het buitensporig grote aandeel van houtstook in de totale uitstoot van andere zeer schadelijke stoffen, zoals PAK’s, benzeen en dioxines, nog bij.
"Pak de industrie eerst eens aan!" Dat horen wij geregeld.
Wist u dat houtstook:
* 15x zoveel benzeen uitstoot als de chemische industrie?
* bijna net zoveel fijnstof uitstoot als de uitlaatgassen van al het wegverkeer?En dat midden in onze woonwijken, waar wij allen wonen. pic.twitter.com/smlLxm8mi6
— Stichting HoutrookVrij (@houtrookvrij) April 5, 2018
Desalniettemin is een “categorisch verbod van houtstook – zoals sommige mensen willen” wat van Veldhoven betreft “niet aan de orde”.
Samengevat werkt zij aan drie beleidslijnen: eisen aan de uitstoot van houtkachels (versnelde invoering EcoDesign richtlijn om het risico op dump van extra vervuilende kachels tegen te gaan), voorlichting (stooktips en vrijwillige stookwijzer) en een meetprotocol om ernstige overlast aan te kunnen pakken.
De praktijk is echter dat een groot deel van de mensen die zich met klachten bij ons melden, juist last hebben van recent geïnstalleerde EcoDesign kachels in hun buurt. Dat is niet zo vreemd als je bedenkt dat zo’n houtkachel alsnog evenveel fijnstof uitstoot als zes dieselvrachtwagens. Terwijl diesels tegenwoordig op vele plekken geweerd worden. Ook over gesubsidieerde pelletkachels, die op papier nog vele malen ‘schoner’ zouden zijn, ontvangen wij veel meldingen, mede omdat deze vaak intensief gebruikt worden.
Een ander belangrijk punt is dat het Platform Houtrook en Gezondheid, ingesteld door het Ministerie van I&E en waar Stichting Houtrookvrij een van de deelnemers is, expliciet vraagt om:
“Het ontmoedigen van het stoken van hout door voorlichting [aan het algemeen publiek] om de schadelijke effecten van houtrook meer bekend te maken.”
De door de staatssecretaris voorgestelde voorlichting richt zich echter uitsluitend op de stoker en lijkt daarmee regelrecht uit te draaien op legitimatie en promotie van ‘gezellige’ houtstook, met de alom bekende ‘stooktips’. Het Longfonds, dat eveneens Platformdeelnemer is en de geboden oplossingen “niet toereikend” noemt, doet eenzelfde constatering:
“De nadruk ligt nu op voorlichting om beter te stoken. Dat betekent nog steeds uitstoot van schadelijke stoffen. Wij vinden het belangrijk dat het algemeen publiek goed wordt geïnformeerd over de risico’s voor hun gezondheid en dat zij worden aangeraden om niet op hout te stoken.”
Maar misschien is dit niet eens zo verwonderlijk, gezien de zeer grote bijdrage van ‘houtkachels thuis’ aan de hernieuwbare energie in Nederland. Onze overheid heeft dus tegengestelde belangen met enerzijds de klimaatdoelen en anderzijds luchtkwaliteit, nog even los van de actuele discussie of biomassa wel daadwerkelijk het klimaat helpt.
Ik wens u een prachtig 2019. Met dank aan de feedback die ik gisteren kreeg (en die ik heb verwerkt) mijn definitieve voorspelling van het aandeel #hernieuwbaar in 2019: 8,6%.
In 2017 en 2018 was dat 6,6% en 7,3%. Het aandeel biomassa blijft constant op 60%. #grafiekvandedag pic.twitter.com/NTbBXeMtMJ— Martien Visser (@BM_Visser) January 1, 2019
Tot slot vroeg het Platform aandacht voor de tegenstelling tussen enerzijds het streven naar schone lucht en anderzijds de ISDE-subsidie op pelletkachels en biomassaketels. Daar blijkt nu onderzoek naar gedaan te worden:
“In het Ontwerp Klimaatakkoord is aangegeven dat in 2019 onderzoek wordt uitgevoerd naar de wenselijkheid van de subsidie voor kleine installaties. Dit onderzoek zal medio 2019 gereed zijn.”
Het Ontwerp Klimaatakkoord zegt hierover:
“Inzet van biomassa in kleinschalige installaties heeft een negatief effect op luchtkwaliteit. Waar de toepassing van biomassa voor energie leidt tot een verslechterde luchtkwaliteit en waar dit mogelijk is, wil het kabinet de luchtkwaliteitsemissienormen aanscherpen voor kleine installaties vanaf 2022 (m.n. NOx en fijnstof).
Het kabinet zal daarnaast als onderdeel van de evaluatie van de ISDE in 2019 kritisch kijken naar de wenselijkheid van verdere stimulering van kleinschalige verbranding van biomassa (pelletkachels en installatie <0,5 MW).”
Hopelijk krijgt deze positieve ontwikkeling een passend vervolg in de afschaffing van de perverse pelletkachel-subsidies, waardoor de vervuiler momenteel niet betaalt, maar zelfs ontvangt.
